As vítimas do accidente do Alvia 04155, que ocorreu o 24 de xullo de 2013 en Santiago de Compostela e deixou 80 mortos e 144 feridos, mostráronse “satisfeitas” coa sentenza que, ademais da o maquinista, condena ao que foi director de Seguridade na Circulación de Adif, Andrés Cortabitarte. “Desmóntase a verdade oficial, que nos querían vender: que o maquinista era o único responsable. Aquí había moitas neglixencias por parte de Adif, que foron quen asinaron o cambio de proxecto que rebaixou a seguridade e a desconexión dun sistema de seguridade que evitase o accidente porque xeraba uns atrasos”, declarou a Europa Press o presidente da da plataforma de vítimas 04155, Jesús Domínguez. Tras 11 anos de loita na que Europa “lles daba a razón” agradeceu á xuíza María Elena Fernández Currás que fose “independente e valente” á hora de ditar sentenza.
Neste sentido, Jesús Domínguez incidiu en que as vítimas “sempre dixeron” que había máis responsabilidade do Adif, mesmo en Renfe, e lembrou que dez altos cargos recibiron un aviso por escrito dun xefe de maquinistas no que advertía do perigo e “non estiveron sentados no banco”. Defenden que había “máis responsabilidade neles que no maquinista” xa que Garzón “tivo un descoido”. “É unha cuestión de segundos, hai xente no seu despacho que recibe unha alerta e non fai absolutamente nada”, criticou.
“Neste caso Cortabitarte tivo dúas oportunidades”, continuou. A primeira delas, cando se cambiou o proxecto, rebaixouse ” a seguridade” e os peritos deberían facer unha análise de riscos “e non se fixo, mesmo Renfe díxolle que puxese balizas”.
A vida “deulle unha segunda oportunidade” e cando lle pediron desconectar o sistema de seguridade Ertms (European Rail Traffic Management System) –que alertaba ao maquinista onde tiña que frear e senón o tren non se detiña automaticamente– “da súa propia man, asinou a desconexión”.
“Para nós esas dúas accións son máis punibles que o descoido do maquinista”, asegurou.
“A AVOGACÍA DO ESTADO DEBERÍA PEDIR PERDÓN”
Ante un posible recurso por parte da defensa de Cortabitarte, Jesús Domínguez foi tallante e considerou que a avogacía do Estado o que tería que facer agora é “pedir perdón por todas esas mentiras que dixeron durante anos” e non recorrer para “non xerar aínda máis dor ás vítimas”.
“Esperamos pouco das institucións españolas, tivemos que ir fose para buscar xustiza, verdade e tocaranos, se cadra, volver facelo no futuro”, recalcou.
“NO CANTO DE IRSE AO SUPREMO, QUE SE VAIA Á SÚA CASA”
As vítimas tamén cargaron contra o fiscal Mario Piñeiro, que retirou a acusación contra o Adif, recomendoulle que, “se queda algo de humanidade e vergoña”, no canto de irse ao Supremo “se vaia á súa casa”. Todo iso, despois de que as vítimas do accidente censurasen que o fiscal xeral do Estado, Álvaro García Ortiz, “premiase” ao fiscal do caso Alvia, Mario Piñeiro, cun posto no Tribunal Supremo por retirar durante o xuízo a acusación contra Adif, a pesar de que previamente pedía catro anos para Andrés Cortabitarte.
Por outra banda, nun comunicado, a plataforma de vítimas esixiu que “se retracten e pidan perdón” todas as persoas e institucións públicas que “non fixeron o seu traballo”, que “mentiron facendo publicidade enganosa” ao dicir que a liña contaba cos sistemas de protección e a aquelas que “tergiversaron e tentaron ocultar a verdade”.
Desta forma, consideraron necesario que o actual presidente do Goberno, Pedro Sánchez, “pida perdón” en nome do Estado que, dirixido polos sucesivos gobernos, “puxo a súa maquinaria a traballar” para “ocultar a verdade, eludir a súa responsabilidade e culpar ao maquinista”. Tamén ao PP e ao seu líder actual, Alberto Núñez Feijóo, que foi “dos primeiros en dicir” –cando era presidente da Xunta– que culpar ao maquinista era o “sentir maioritario da sociedade”. Nesa lista de cargos públicos que deben pedir desculpas enumeraron aos sucesivos ministros, José Blanco López e Ana Pastor
Finalmente, o “triunfo” pola sentenza dedicáronllo aos que “nunca puideron defenderse” e “pagaron coas súas vidas” a “infamia e a vileza doutros”.
A DEFENSA DO MAQUINISTA RECORRERÁ A SENTENZA
Manuel Prieto, o avogado que defende ao maquinista do Alvia accidentado en Angrois en 2013, avanzou que recorrerá a sentenza coñecida este venres e que condena a dous anos e medio de prisión tanto a Francisco Garzón, como ao ex xefe de Seguridade na Circulación de Adif, Andrés Cortabitarte. Tamén Adif anunciou que recorrerá a sentenza.
En declaracións a Europa Press, o avogado asegurou non entender que a responsabilidade de ambos os condenados “poida ser a mesma”. Prieto sostivo que “sen a omisión do garante da seguridade ferroviaria, que é Adif e obviamente do director de seguridade, non se produciu nunca o accidente” e lembrou que a liña “non se podería inaugurar”.
Aínda que sinalou que aínda non puido ler a sentenza completa na que a xuíza Elena Fernández Currás considera probado que ambos son responsables de 79 delitos de homicidio e de 143 de lesións por imprudencia grave, Prieto sinalou que non comparte que ao maquinista “denéguenselle tres atenuantes clarísimos”.
ATENUANTES
En primeiro lugar, mencionou a reparación do dano, xa que, subliñou, “durante todo o proceso quen pagou é a aseguradora de Renfe e iso sempre se aplicou como atenuante”. Na sentenza, segundo o avogado, “denégase dicindo que para aplicalo ten que ser o propio maquinista o que pague”.
“Alguén pode pensar que un traballador pode pagar 50 millóns de euros?”, cuestionou antes de expor como atenuante de dilación indebida que a causa “tardase máis de 10 anos”, cando o Tribunal Supremo di que “toda instrución que dura máis de oito anos é unha dilación indebida e iso significa rebaixa”.
Outro das atenuantes que esgrimiu é que Francisco Garzón pediu perdón ás vítimas durante o xuízo. “Iso só fíxoo o maquinista e como ao outro non se lle puiden aplicar, non se lle aplica”, criticou.
ADIF
Tamén o Administrador de Infraestruturas Ferroviarias (ADIF), entidade adscrita ao Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana, avanzou a súa intención de recorrer a sentenza tras a súa análise cando se lle notifique “formalmente”. “Analizaranse os fundamentos xurídicos e o fallo coa intención de recorrela”, apuntou.
REACCIÓNS POLÍTICAS
Pola súa banda, os partidos políticos comezaron xa a reaccionar ante esta sentenza. Así, o portavoz parlamentario do PPdeG, Alberto Pazos, trasladou o seu “máximo respecto” ante as decisións xudiciais, en referencia á sentenza publicada este venres sobre o accidente ferroviario de Angrois, aínda que lamentou que “tardase tanto en chegar”, 11 anos despois do sinistro ferroviario.
A alcaldesa de Santiago, Goretti Sanmartín, manifestou que cre que a sentenza é “unha satisfacción” para as vítimas, aínda que puxo o foco en “estes 11 anos de sufrimento” desde que se produciu o accidente. Tamén mostrou o seu respecto polas decisións xudiciais e reivindicou que sempre acompañaron ás vítimas nas demandas de “xustiza, verdade e reparación”.
“Esperamos que, aínda que sexa parcialmente e despois de analizar detalladamente a sentenza, sirva para paliar ese sufrimento e esa dor de tanto tempo esixindo unha serie de demandas para que realmente cúmprase a seguridade e fágase xustiza”, aseverou.
O Partido Socialista de Galicia asegurou que espera que a sentenza do accidente do Alvia ocorrido en Santiago de Compostela en 2013, no que faleceron 80 persoas e 144 resultaron feridas, contribúa a “aliviar ás vítimas e ás súas familias.
SINDICATO DE MAQUINISTAS
O Sindicato Español de Maquinistas Ferroviarios (Semaf) criticou que a sentenza equipara as responsabilidades entre ambos os condenados xa que, na súa opinión, “o ente público abriu a liña sen as debidas medidas de seguridade, previstas no proxecto”. Así, tras mostrar a súa “maior solidariedade e respecto cara ás vítimas”, o sindicato avanzou que recorrerá a sentenza e “continuará pelexando para que se faga xustiza”.
Ademais, nun comunicado, manifestou que o fallo supón “un avance” porque “por primeira vez unha sentenza non só se centrase no traballador”, senón que “contempla responsabilidade no titular da empresa pública que tiña ao seu cargo a seguridade operativa”.
Para a organización, o accidente de Angrois “era cuestión de tempo”, tendo en consideración “as carencias de seguridade da liña, como moitos maquinistas e expertos afirmaron antes e despois de ocorrer”. Detallou que no tramo no que se produciu o accidente “deixouse ao mero factor humano unha redución da velocidade de 200 a 80km/h”. “De estar activo o sistema de protección co que se deseñou a infraestrutura (ERTMS) o tren detívose como mecanismo de seguridade se por calquera circunstancia o maquinista non é capaz de iniciar o freado”, explicou.
Tamén expuxo que os responsables de seguridade “tampouco realizaron unha análise de riscos, normativamente requirido”, polo que “non estableceron as medidas necesarias para mitigalo como colocar a baliza e/ou o sinal de velocidade”.
Igualmente, o sindicato sinalou que “non tomaron en consideración as advertencias dos maquinistas que realizaron as probas da liña, sobre o perigo de deixar ao factor humano, en todas e cada unha das circulacións, a responsabilidade dunha redución de velocidade tan drástica”. Por todo iso, Semaf tachou de “abusiva” a responsabilidade que se lle esixe ao maquinista na sentenza, “equiparando a súa condena co responsable da seguridade operativa”.