O MitoPhenomics Lab, liderado pola investigadora Aurora Gómez Durán do CiMUS da Universidade de Santiago de Compostela, participa nun estudo internacional que ofrece novas explicacións sobre o envellecemParkingento. A investigación, publicada recentemente na revista científica Nature Communications, aborda as mutacións crípticas mitocondriais, alteracións raras no ADN mitocondrial que non son fácilmente detectables en análise xeral, e que poderían ser un factor chave no proceso de envellecemento.
Este traballo, cofinanciado por fondos europeos, revela que estas mutacións, que pasan desapercibidas na maioría das análises, son as máis comúns nos tecidos envellecidos, especialmente nas células que deixan de dividirse. Segundo a investigadora do CiMUS, estas mutacións crípticas “logran esquivar os mecanismos naturais de defensa do organismo, acumulándose lentamente ata alcanzar niveis elevados na mediana idade ou nas últimas etapas da vida”.
A investigación tamén destaca a relación entre estas mutacións e varios dos síntomas do envellecemento, como o mal pliegue de proteínas e a tensión celular no retículo endoplásmico (RE), un órgano celular esencial no funcionamento das células. Como explica Gómez Durán, “estes achados confirman que as mutacións crípticas contribúen á tensión do RE, o que pode acelerar o proceso de envellecemento”.
Un aspecto clave do estudo é o seu descubrimento de que a restrición calórica, recoñecida por reducir os efectos do envellecemento, pode ralentizar a acumulación destas mutacións. Este achado abre novas vías para investigar formas de mellorar a calidade de vida e promover unha maior esperanza de vida, ao tempo que ofrece unha nova comprensión dos mecanismos subxacentes ao envellecemento.
A disfunción mitocondrial tamén está vinculada a enfermidades neurodegenerativas como o Parkinson e o Alzheimer, e no marco deste estudo tamén se observaron células cerebrais envellecidas con altos niveis de mutacións crípticas que mostraban sinais de neurodegeneración. Este achado é relevante para as investigacións do CiMUS no ámbito da Neurología, especialmente no seu programa de Medicamento Molecular, que explora as interaccións entre distintas enfermidades crónicas e como abordalas de maneira interdisciplinar, combinando as aportacións dos diferentes grupos de investigación.
Este avance abre novas posibilidades para abordar o envellecemento e as enfermidades asociadas desde unha perspectiva integral, que conecta as mutacións mitocondriais coas enfermidades crónicas e a saúde xeral.