A catedral de Santiago de Compostela alberga unha reliquia que, malia ser pouco coñecida, chama a atención polo seu simbolismo e tamaño: o busto de Santiago o Menor. A figura deste santo está envolta en misterio debido a un peculiar ritual protagonizado polo cabaleiro Suero de Quiñones no século XV, quen ofrendou o seu colar de prisión de amor a este busto, a pesar da súa devoción por Santiago o Maior.
A autora R.K. Yafa explora este enigma no seu libro recentemente presentado, no que cuestiona por que o busto de Santiago o Menor, relacionado con outro apóstolo, era venerado en procesión o 30 de decembro, día de conmemoración da traslación do corpo de Santiago o Maior. Segundo Yafa, Suero podería estar deixando unha pista sobre a localización de antigas reliquias.
O busto de Santiago o Menor, tamén coñecido como Santiago Alfeo ou o Xusto, ten unha conexión histórica con Xerusalén e os tesouros do templo, que foron escondidos antes da invasión romana e, segundo algúns investigadores, posteriormente saqueados polos visigodos no ano 410 d.C. A autora suxire que Suero de Quiñones, ao colocar o seu colar no busto, aludía indirectamente a estas reliquias.
Durante a presentación do libro, que tivo lugar na Biblioteca de Verín, o antropólogo forense Fernando Serrulla Rech explicou desde unha perspectiva científica as características do busto e os posibles vínculos con reliquias que chegaron a España procedentes de Roma e Xerusalén. Entre elas, destaca o Salero da Última Cea, que tamén estaba presente no Paso Honroso realizado por Suero en León, o que reforza a teoría de Yafa sobre a conexión entre os dous Santiagos.
A obra, titulada Yo, Rajel Ezra. La amante de Alfonso VIII, propón unha reinterpretación do histórico Paso Honroso como un evento que podería ter atraído a coleccionistas de reliquias en busca de tesouros sagrados, desafiando a idea tradicional de que se trataba simplemente dun torneo cabaleiresco.
