A alcaldesa de Santiago, Goretti Sanmartín, detallou hoxe a proposta do Goberno local para tentar canalizar o conflito aberto cos corpos de bombeiros e policía local pola realización de servizos extraordinarios. A oferta municipal pasa por unha suba do 20% do prezo das horas extra e pola posta en marcha dun estudo de avaliación de postos de traballo que permita revisar o complemento específico ligado a quendas, nocturnidade e festividades, cun horizonte máximo de aprobación en novembro de 2026 e efectos económicos retroactivos desde o comezo de 2026.
Sanmartín compareceu acompañada do coordinador xeral do Concello, Xosé Antón Freire, encargado da negociación coas organizacións sindicais. A rexedora subliñou que existe unha “aspiración lexítima” do persoal de bombeiros e policía en materia retributiva e asegurou que o Executivo municipal mantivo en todo momento unha actitude de diálogo, mais advertiu de que calquera acordo debe ter encaixe legal e orzamentario. Segundo indicou, a negativa de parte do persoal a asumir servizos extraordinarios vén de “hai anos” e está ligada á falta de efectivos para cubrir as quendas.
A alcaldesa lembrou que a orixe inmediata do conflito foi o atraso no cobro de varias mensualidades de gratificacións por servizos extraordinarios. Ese atraso quedou, dixo, regularizado na nómina de novembro, na que se abonaron as horas pendentes de dous meses de 2024 e cinco de 2025. En conxunto, sumando o abonado ao longo do ano, o Concello cifra en 2,2 millóns de euros o gasto en gratificacións por horas extra neste período.
Este volume de pagamento obrigou a ampliar o crédito dispoñible e a elevar o expediente ao Pleno municipal para levantar o reparo suspensivo da Intervención, xa que a cantidade superaba tanto o máximo fixado no convenio colectivo para horas extra como o límite de 2 millóns de euros anuais recollido nas bases de execución do orzamento para o conxunto do persoal municipal.
CARENCIA DE EFECTIVOS E TRABAS ESTATAIS PARA REFORZAR OS CADROS
Sanmartín insistiu en que o elevado volume de horas extra responde a un cadro de persoal insuficiente para dar resposta ás necesidades de Santiago e aos decretos de servizos mínimos vixentes. Falou ademais dun cadro “envellecido” e dun proceso de reposición lento e complexo, no que hai que aprobar o cadro de persoal, lanzar a oferta pública de emprego, negociar e publicar as bases e completar procesos selectivos con varias probas e períodos de formación.
Na actualidade están pendentes de cubrir 15 prazas de policía local correspondentes ao cadro de 2025, cuxa selección xestiona a Academia Galega de Seguridade Pública, e 12 prazas de bombeiros (3 da OPE de 2023 e 9 da de 2025). Só existe unha listaxe de catro persoas para cubrir interinidades no servizo de extinción de incendios, que se activará “de forma inmediata”, mentres que non hai listaxe de agarda na policía local, polo que non é posible tirar de persoal que xa superase as probas e formación requiridas.
A rexedora enmarcou esta situación na taxa de reposición de efectivos vixente desde finais dos anos noventa e endurecida coa coñecida como ‘lei Montoro’ de 2012, que chegou a limitar a reposición a un posto por cada baixa. Para 2024 e 2025, lembrou, os límites xerais situáronse no 210%, no 220% para sectores prioritarios e no 225% para corpos de seguridade, con excepcións para prazas de prevención e extinción de incendios que estean dotadas orzamentariamente e sexan necesarias por obrigas legais.
Neste contexto, o Goberno local anuncia que está a traballar na redacción e negociación dun novo regulamento do servizo de extinción de incendios, no que xa se terá en conta o futuro parque comarcal de bombeiros. A intención é que este regulamento sirva de base para aproveitar as excepcións á taxa de reposición e adaptar o número de efectivos ao ámbito real de actuación do servizo.
Sanmartín defendeu que o actual Executivo “explotou ao máximo” as marxes legais dispoñibles nos cadros de persoal de 2024 e 2025, incrementando o persoal en cinco bombeiros e oito policías. Asegurou que, a medida que se vaian completando os procesos selectivos, estes reforzos notaranse na dotación efectiva dos servizos.
CANDO SE COBRA AGORA POR UNHA HORA EXTRA?
A rexedora detallou o cálculo que realiza o Concello para estimar o prezo da hora ordinaria dun posto base de policía ou bombeiro (nivel C1-1A8). A retribución anual sitúase en arredor de 33.900 euros, distribuída nunha xornada anual de 1.554 horas recollida no acordo regulador, o que dá lugar a unha referencia de 21,81 euros por hora ordinaria.
Sobre esa base, explicou que as gratificacións por servizos extraordinarios están recollidas no acordo regulador–convenio colectivo cun prezo inicial para a hora extra diurna de 16,50 euros, que coa actualización dos salarios públicos en 2025 se sitúa agora en 18,90 euros. A esta cantidade engádense porcentaxes adicionais segundo o tipo de servizo:
-
Hora extra diurna: 18,90 euros
-
Nocturna: 26,63 euros (+25%)
-
Festiva: 28,35 euros (+50%)
-
Festiva e nocturna: 33,08 euros (+75%)
PROPOSTA MUNICIPAL: SUBA DO 20% NAS GRATIFICACIÓNS
A proposta que o Goberno trasladou por escrito ás organizacións sindicais, coordinada por Xosé Antón Freire, consiste en incrementar un 20% estas contías. O esquema que presenta o Concello é o seguinte:
-
Hora extra diurna: pasa de 18,90 a 22,68 euros (+3,78 euros)
-
Nocturna: pasa a 28,36 euros (+4,73 euros)
-
Festiva: pasa a 34,02 euros (+5,67 euros)
-
Festiva e nocturna: pasa a 39,70 euros (+6,62 euros)
Segundo os cálculos expostos por Sanmartín, a diferenza entre o prezo da hora ordinaria (21,81 euros) e a hora extra situaríase nun plus de entre 0,87 e 17,89 euros, segundo se trate de servizos diurnos, nocturnos, en día festivo ou á vez festivos e nocturnos. Se se analiza en termos mensuais e tomando datos medios de 2024, cada efectivo de bombeiros e policía estivo a percibir arredor de 783 euros ao mes en gratificacións por servizos extraordinarios; coa suba do 20%, esa media ascendería a 940 euros mensuais, é dicir, uns 157 euros máis ao mes.
A alcaldesa contrapuxo esta proposta á dunha parte sindical, que pide aplicar un 50% adicional ao prezo da hora extra normal e que, segundo os seus cálculos, suporía un incremento global duns 80% sobre as contías actuais.
IMPACTO NO ORZAMENTO MUNICIPAL
O Goberno local toma como referencia os 2 millóns de euros anuais previstos para gratificacións por servizos extraordinarios no conxunto do persoal municipal. Aplicar a suba do 20% ás horas extra de bombeiros e policía suporía, segundo os números expostos, un sobrecusto de arredor de 400.000 euros anuais.
Pola contra, asumir integramente a proposta sindical, que elevaría as contías arredor dun 80%, implicaría un aumento próximo a 1,6 millóns de euros adicionais. Sanmartín advertiu que se trata de “cantidades relevantes” e recalcou que deben analizarse en relación co capítulo I de persoal e co conxunto dos gastos municipais, financiados coas aportacións da veciñanza.
Alén da discusión sobre o prezo das horas extra, a rexedora destacou que hai un amplo acordo entre as organizacións sindicais e o Goberno na necesidade de revisar o complemento específico dos bombeiros e policías. Este complemento xa inclúe formalmente conceptos como traballo a quendas, nocturnidade e festividade, mais as súas contías quedaron “comparativamente minguadas” respecto das subas que experimentaron o soldo base e o complemento de destino tras a aprobación da lei de coordinación de policías.
A solución pactada é encargar un estudo de avaliación de postos de traballo a un equipo da Universidade de Santiago de Compostela, que xa mantivo hoxe unha primeira reunión coa parte social para presentar a metodoloxía, os tempos e a planificación do traballo. O calendario que manexa o Concello fixa como data límite novembro de 2026 para ter rematado o estudo e pechada a negociación, co compromiso de que o incremento do complemento específico que resulte desa avaliación se aplique con efectos retroactivos desde o 01:01 de 2026.
EVOLUCIÓN DOS CADROS DE PERSOAL DENDE 2010
Na rolda de prensa, Sanmartín apoiouse tamén en gráficas de evolução dos cadros de persoal para situar o conflito nunha perspectiva de longo prazo. No Servizo de Extinción de Incendios, o número de postos pasou de 70 en 2010 a un mínimo de 59, antes de comezar unha lixeira recuperación ata os 64 postos previstos para 2025.
No caso da Policía Local, a evolución foi semellante: de 191 postos en 2010 e 188 en 2011 pasouse a cifras próximas aos 150 efectivos nos anos seguintes, para remontar ata os 162 postos en 2025.
A alcaldesa insistiu en que esta caída non responde a decisións concretas dun goberno municipal, senón a unha dinámica marcada polos recortes nos servizos públicos e polos límites de reposición impostos dende o Goberno do Estado.
Como conclusión, Sanmartín asegurou que o Executivo compostelán mantén unha “vontade firme de chegar a un acordo” e que todas as propostas se están formulando co aval dos servizos de Persoal, Intervención e Asesoría Xurídica. Anunciou que a próxima semana se convocará unha nova sesión da Comisión Negociadora, na que agardan contar coa presenza de todas as organizacións sindicais, para avanzar na concreción da avaliación do complemento específico e seguir buscando unha solución pactada sobre o pagamento das horas extra, nun equilibrio entre as demandas do persoal e a capacidade financeira do Concello de Santiago.
