O Concello celebrou este venres unha nova sesión da Comisión Especial da Auga, convocada para analizar o modelo máis sustentable e eficiente de xestión do servizo de abastecemento e saneamento. No encontro, presidido pola alcaldesa Goretti Sanmartín, presentáronse as conclusións do informe elaborado pola Universidade da Coruña, que recomenda crear unha empresa mixta con maioría municipal como a “fórmula máis apropiada” para garantir o control público do ciclo da auga.
Segundo explicou o goberno local, esta proposta permitiría avanzar cara a un sistema “máis transparente, eficiente e planificado economicamente”, sen comprometer os orzamentos municipais. O documento técnico aposta por un modelo con maior capacidade de control público e unha gobernanza democrática, combinando eficiencia operativa e sustentabilidade financeira.
A comisión, na que participan representantes de todos os grupos municipais e persoal técnico, serviu tamén para abrir un novo período de análise antes de que o pleno adopte unha decisión definitiva. O concelleiro de Sustentabilidade Ambiental e Servizos Básicos Comunitarios, Xesús Domínguez, destacou que o Concello enfróntase a “unha oportunidade única, non só para resolver unha cuestión administrativa, senón para mellorar a xestión integral da rede de abastecemento e saneamento, colocando a eficiencia e a sustentabilidade no centro da planificación”.
Domínguez lembrou que as opcións sobre a mesa son dúas: un modelo concesional, no que o servizo se mantén baixo control dunha empresa privada durante anos, e un modelo mixto, no que a maioría accionarial e o control recaen na administración pública.
CRÍTICAS DA OPOSICIÓN
Desde a oposición, o Partido Popular insistiu en que “non cabe seguir dilatando” a decisión. O seu concelleiro José Antonio Constenla asegurou que Santiago precisa máis de 100 millóns de euros de investimento e que a actual planta potabilizadora está “fóra de vida útil”. Recordou ademais que este é “o terceiro informe presentado sobre o mesmo asunto, e todos en sentido distinto”, polo que urxiu ao executivo local a escoller “a opción máis satisfactoria para os intereses veciñais”.
Pola súa banda, a concelleira non adscrita Mila Castro considerou “inviable” a creación dunha empresa mixta, ao entender que o informe “non garante a súa viabilidade económica nin a súa optimización como modelo de xestión”. A edil advertiu, ademais, que o Concello non podería iniciar legalmente o proceso “ata 2027”, debido ao plan económico-financeiro vixente para os exercicios 2026-2027, aprobado tras a morosidade no pago a provedores.
Castro tamén sinalou que o cronograma de investimentos contemplado no informe “se prolonga durante dúas décadas”, o que, ao seu xuízo, comprometería a eficacia do modelo.
Desde o PSOE, o portavoz Gumersindo Guinarte manifestou que o prioritario é renovar a concesión caducada “para garantir canto antes os investimentos necesarios na rede”. Subliñou que o documento da UDC “non considera a sociedade mixta como o modelo óptimo, senón o máis equilibrado”, e pediu “avaliar con maior profundidade” se a mellor opción é unha fórmula concesional ou unha empresa mixta.
O debate sobre o futuro da xestión da auga en Santiago continuará nas próximas semanas, coa previsión de que o pleno municipal adopte unha decisión definitiva antes de finais de ano.

